Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) komt eraan

Deze wet gaat tegelijk met de Omgevingswet in op 1 januari 2024. Het doel van deze wet is het verbeteren van de kwaliteit van bouwwerken. En het verbeteren van de kwaliteit van het toezicht. Nu ziet de gemeente nog toe op de kwaliteit alle van bouwwerken. Na invoering van de wet gaat deze taak, stapsgewijs, verschuiven naar kwaliteitsborgers. Hiermee versterkt de positie van de bouwconsument.

We leggen u uit wat er verandert

De wet voeren we in drie stappen in. De wet noemt dit ‘gevolgklassen’. De eerste stap nemen we op 1 januari 2024. Vanaf die datum gaat het nieuwe systeem gelden voor bouwplannen die onder gevolgklasse 1 vallen.

De aannemer moet, na invoering van de wet, bewijzen dat het bouwwerk aan de technische bouwregels voldoet. Dit wordt door een onafhankelijke, gecertificeerde, kwaliteitsborger gecontroleerd. De kwaliteitsborger garandeert dat er veilig en kundig is gebouwd.

Bij oplevering toont de aannemer aan dat er aan de regelgeving is voldaan

Het kan zijn dat een bouwwerk niet gebouwd is volgens de regelgeving en gemaakte afspraken. Opdrachtgevers krijgen dan betere mogelijkheden om de aannemer aan te sporen tot herstelwerkzaamheden. Ook informeert de aannemer de klant over de manier waarop risico's tegen schade afgedekt zijn. Door het niet nakomen van de verplichtingen en de gebreken na de oplevering.

Bouwplannen die onder gevolgklasse 1 vallen zijn:

• Woningen: vrijstaande woningen, twee-onder-een-kapwoningen en rijwoningen, inclusief garages, aangebouwde schuren, kantoren aan huis, enzovoorts. Belangrijk is dat de woning op de grond staat.  Appartementen horen hier dus niet bij en bovenwoningen boven een winkel bijvoorbeeld ook niet.
• Woonboten en schepen.
• Vakantieverblijven, vakantiebungalows en vakantiehuisjes. Ook hier tellen appartementen niet mee.
• Fabriekspanden of bedrijfshallen die uit maximaal twee verdiepingen bestaan. Denk aan opslaglocaties, productiehallen, magazijnen of kassen. Kantoren en winkelpanden horen hier niet bij, een klein kantoortje of een kantine bij de productielocatie wel.
• Bij kantoren of winkels aangebouwde opslagruimten of magazijnen van maximaal twee verdiepingen.
• Fietsbruggen en voetgangersbruggen die maximaal 20 meter over wegen, spoor of water gaan. Loopt de brug over een provinciale weg of een rijksweg, dan valt deze niet in gevolgklasse 1.
• Overige bouwwerken die geen gebouw zijn. Denk aan zendmasten, keermuren en kleine windmolens. Niet hoger dan 20 meter, niet waterkerend en bovengronds gebouwd.

Voor overige bouwplannen, die onder gevolgklasse 2 en 3 vallen, verandert er nog niets. De gemeente blijft daarvoor de bouwtechnische toets nog zelf uitvoeren. Onder gevolgklasse 2 en 3 vallen bijvoorbeeld de bouw van appartementen, scholen, winkelcentra, stationsgebouwen en fabrieken.

Er zijn uitzonderingen op genoemde bouwplannen van gevolgklasse 1

Bouwwerken uit deze opsomming vallen niet onder gevolgklasse 1 als:

• Het om een monument gaat. Het gaat hierbij om alle soorten monumenten, van rijks- tot gemeentelijk of provinciaal. Of iets een gemeentelijk monument of provinciaal monument is, kunt u navragen bij de gemeente. Of iets een rijksmonument is, kunt u opzoeken in het rijksmonumentenregister.
• Er een verplichting is voor een melding ‘brandveilig gebruik’. Deze melding is bijvoorbeeld verplicht voor grotere bedrijfspanden (meer dan 150 personen).
• Er in het gebouw activiteiten plaatsvinden die het milieu belasten en waar een vergunning voor nodig is.
• Er voor de constructieve veiligheid of de brandveiligheid is gekozen. Voor een oplossing die niet standaard in de bouwregelgeving staat. Het bouwplan moet dan door de gemeente beoordeeld worden.

U maakt in het volgende geval zelf een afspraak met de kwaliteitsborger

Wanneer u voor het bouwtechnische onderdeel van uw bouwproject geen vergunning meer aanvraagt bij de gemeente. Bijvoorbeeld wanneer u een nieuw huis of bedrijfspand wilt bouwen of een bestaand huis wilt verbouwen. U moet dan naast afspraken met een architect en aannemer, ook een afspraak maken met een kwaliteitsborger. U vindt een kwaliteitsborger via het register op de website van Vereniging Kwaliteitsborging Nederland.