Nieuwjaarstoespraak van burgemeester Renze Bergsma

Goedenavond allemaal, 

Dames en heren, jongens en meisjes, beste inwoners, buren en relaties van Coevorden, 

Hartstikke fijn dat u hier bent! Bliede daj d’r bent!

Ik begin deze avond uiteraard met een nieuwjaarswens voor u allen. Namens het college, de gemeenteraad en de ambtelijke organisatie, wens ik u een mooi, gezond en liefdevol 2025 toe!

Dames en heren, ik hoop dat u allemaal een gezellige jaarwisseling heeft gehad. En ik vermoed dat dit voor velen van u ook het geval was. Toch kijk ik als burgemeester met gemengde gevoelens terug op de jaarwisseling.

Het traditionele carbidschieten verliep gelukkig zonder al te grote incidenten, en ook de jaarwisseling in de dorpen verliep relatief rustig en feestelijk. Dat is mooi natuurlijk!

Maar anders was het in delen van Coevorden stad. Daar waren de nodige straat- en autobranden. Er waren kleine opstootjes en er was zelfs een schietincident. Onacceptabel natuurlijk. 

En er was ook weer veel meer en veel zwaarder en gevaarlijker  knalvuurwerk. Niet alleen tijdens de jaarwisseling, maar ook in de weken daarvoor. Dat maakt de feestdagen niet voor iedereen feestelijk, en voor sommigen zelfs beangstigend.

Tradities zijn mooi, en ze blijven mooi als ze zich ook aanpassen aan de tand des tijds. En dat is met de huidige manier van vieren steeds minder het geval. Onze vuurwerktraditie is flink uit de bocht gevlogen. Het is hoog tijd voor herbezinning en een andere aanpak, wat mij betreft een stevige nationale aanpak.

We moeten terug naar de essentie van de traditie: ontmoeting, feestelijk, vooral feestelijk. Thuis of centraal in je dorp of wijk, samen afscheid nemen van het oude jaar en proosten op geluk en gezondheid in nieuwe jaar! Een jaarwisseling met minder overlast en minder veiligheidsrisico’s. 

Ik hoop van harte dat politiek Den Haag zijn verantwoordelijkheid neemt, de handschoen oppakt en het initiatief neemt voor een nationale aanpak. En ik weet zeker dat velen in het land -waaronder heel veel burgemeesters- bereid zijn om hier aan mee te werken.  

Dames en heren, dit gezegd hebbende... Ze stonden er dit jaar weer. Voor ons allemaal. Ik ben ze enorm dankbaar. Onze hulpdiensten: politie, boa’s, de brandweer, ik noem in het bijzonder de brandweer, onze supervrijwilligers, maar natuurlijk ook het ambulancepersoneel en onze medewerkers van de gemeente! Allen stonden klaar om de jaarwisseling zo veilig mogelijk te laten verlopen. Voor ons! Mag ik van u een dankbaar applaus voor deze kanjers.

Beste mensen, zojuist heeft u een mooi filmpje gezien. Een jaaroverzicht met veel feestelijke en bijzondere momenten. Wat gebeurt er toch veel in onze gemeente. En dat doen we natuurlijk met elkaar. Daarom spreek ik graag dank en waardering uit voor eenieder die daar aan bijdraagt. Op welke manier dan ook! En ook dat verdient natuurlijk een mooi applaus. 

Naast die mooie momenten dichtbij in ons Coevorden, was 2024 ook weer, en ik zeg helaas weer, een jaar met veel tegen elkaar in plaats van met elkaar en voor elkaar. Een wereld in oorlog, een wereld vol spanningen, een wereld waar de haat het te vaak wint van de medemenselijkheid.

Er is hier nu geen oorlog, maar het voelt ook zeker niet als vrede.
En hoe je het ook wendt of keert, ook hier in Coevorden zijn we onderdeel van de strijd voor vrede, vrijheid en veiligheid.

Dat voelt natuurlijk heel dubbel in het jaar waarin we 80 jaar vrijheid met elkaar herdenken en vieren. 

En er waren meer zorgen het afgelopen jaar: zie de impact van klimaatveranderingen, steeds meer bosbranden en overstromingen,  druk op de bestaanszekerheid van groepen in onze samenleving, het prangende woningtekort natuurlijk, culturele spanning, migratie en integratie, opvang van asielzoekers, druk op de zorg, toename criminaliteit, nieuwe vormen van criminaliteit en de impact hiervan op onze veiligheid en het gevoel van (on)veiligheid.   

Dames en heren, ik realiseer me, dit is een behoorlijke opsomming. Niet om u of elkaar in de put te praten. Integendeel, daar is deze burgemeester niet van (ik ben een optimist). Ik benoem het vooral omdat we u en elkaar nodig hebben om hier lokaal het verschil te kunnen maken. We hebben uiteraard niet overal evenveel invloed op, en sommige zaken vragen ook om een lange adem. Maar als we samen de schouders eronder zetten en vooral met elkaar blijven praten dan komt het zeker goed. Want “voor hen die willen is niets onmogelijk!”. 

2024 heeft ons ook veel moois gebracht. Het filmpje gaf hier al een selectie van. Een paar bijzondere gebeurtenissen wil ik graag nog even apart benoemen.

• Want wat hebben we kunnen genieten van een geweldig openlucht muziektheaterspektakel afgelopen zomer. Ik heb het natuurlijk over de Vlinderprinses. 7000 toeschouwers gingen even mee terug in de tijd naar 1952. Alles onder regie van de stichting Ter Klinke, georganiseerd door honderden vrijwilligers, musici, zangers, toneelspelers, jong en ouder talent waren van de partij, dat alles op de Zweeler Es met op de achtergrond dat prachtige Zweeler Kerkje. 
• Datzelfde Zweeler Kerkje had bovendien ook een prominente rol in het Van Gogh jaar in Drenthe, waar vele toeristen en Drenten van genoten hebben. Exposities, wandel- en fietstochten, en met afgelopen november de “Nacht van Vincent”. Een avondwandeling langs 10 Van Gogh-belevenissen, tussen Zweeloo en de Brink in Sleen. Een prachtig cultureel evenement. 
• Ook hadden we de start van de SIMAC ladies tour vanaf ons Marktplein in Coevorden. Een wereldetappewedstrijd met de beste wielrensters ter wereld. Deze momenten zetten ons als Coevorden toch weer sportief op de kaart. En hoe gaaf was het dat onze eigen Lieke Nooijen, uit de Nieuwe Krim, onder luidt applaus van haar lokale fans hier van start ging.
• Ook met het flexwonen hebben we bijzondere stappen gezet. Nog maar kort geleden opende wethouder Stegen de eerste flexwonen-locatie in Coevorden. De Obbo Bumahof! De belangstelling voor de woningen was enorm. 
• En ook bijzonder was de bijeenkomst ter ere van het 100-jarig bestaan van IJsvereniging Voorwaarts in Sleen. 100 jaar ijspret, 100 jaar aan herinneringen, aan prachtige verhalen en beeldmateriaal. Geweldig! Ik mocht het boek dat hierover is uitgebracht met de titel ‘Hedenavond verlichte baan’ in ontvangst nemen en bovendien een Koninklijke Erepenning aan de vereniging uitreiken. 
• Samen met onze partnerstad Nordhorn ontvingen we bezoek uit de stad Chuuiyiv. Een stad in het Oosten van Oekraïne, vlakbij de grens met Rusland. Een groep van 20 jongens en meisjes verbleef 10 dagen afwisselend in Coevorden en Nordhorn. Even weg uit die verschrikkelijke oorlog. Even afleiding en ontspanning, en zelfs lachen. Een solidariteitsactie die we graag nog een keer organiseren. 
• Iets wat we liever niet hadden willen organiseren, maar wat te belangrijk is om niet doen. Onze campagne ‘Orange the World’, oftewel femicide, geweld tegen meisjes en vrouwen. Het heeft de nodige aandacht gehad in de media. Diverse gebouwen in de gemeente hebben we Oranje verlicht. Bijzonder was de opening van de expositie bij het station in Coevorden over vrouwen die slachtoffer zijn geworden en zijn omgebracht door hun ex-partner. Hartverscheurende woorden werden gesproken door Marian Stoppelenberg bij de opening van de expositie. Haar dochter werd in mei van afgelopen jaar om het leven gebracht door haar ex-partner. Dat maakt indruk kan ik u vertellen. 
• Dames en heren, dan even iets anders. Ik ga er vanavond niet veel woorden aan wijden. Maar die Nedersaksenlijn, die moet er gewoon komen. En die gaat er ook komen. Het belang van deze spoorverbinding trekt niemand meer in twijfel. Ook de Koning niet, zoals we in de troonrede hebben kunnen horen. Het kost Den Haag alleen wat tijd en moeite om deze investering ook goed in de begroting te passen. Natuurlijk blijven wij de lobby samen met alle partners daadkrachtig voorzetten! En ik kijk erg uit naar de eerste personentrein die vanaf station Coevorden, via Nordhorn naar Bad Bentheim, die volgens planning eind 2026 gaat rijden. Hiermee worden we een internationaal spoorknooppunt.

Dames en heren, 2024 was een druk en pittig jaar. Ook hier in het gemeentehuis is hard gewerkt. Onze gemeenteraad kwam ruim 40 keer bijeen tijdens themabijeenkomsten, commissievergaderingen en raadsvergaderingen. 95 raadsbesluiten werden er afgehamerd, 7 moties en 5 amendementen werden er aangenomen, en er waren een recordaantal insprekers: 33. Onze volksvertegenwoordigers zijn bereikbaar! En alles gaat over het algemeen in goede harmonie en met respect voor elkaars standpunt, ook als de meningen fundamenteel verschillen.

Ook onze eigen organisatie kan terugkijken op een prettig jaar waarin we behoorlijke stappen hebben gezet. Onze organisatie is volop in ontwikkeling. In het kader van Samen Slimmer Werken mét en vóór Coevorden, werken we aan een professionele en stabiele organisatie, waarin het contact en samenwerking met inwoners en partners voorop staat. Waar medewerkers met plezier hun werk kunnen doen. En we kiezen ervoor omdat te doen met minder inhuur en meer met  eigen vaste formatie. En ik zeg erbij, veel goed gaat, maar zeker niet alles gaat goed, soms moeten we sorry zeggen, dit had anders gemoeten. We leren elke dag weer. En we staan open voor feedback.

Wat zeggen de cijfers over de inwoners van Coevorden in 2024? Ik noem ze elk jaar even. 

• De gemeente Coevorden telde op 31 december 2024 35.872 inwoners. Ten opzichte van vorig jaar zijn we met 141 inwoners gegroeid;
• Er zijn 280 kinderen geboren;
• In 2024 waren 58 echtparen 60 jaar getrouwd; 
• 14 echtparen waren 65 jaar getrouwd; 
• 9 personen vierden hun 100e + verjaardag, onze oudste inwoner is inmiddels 104 jaar;
• 16 Koninklijke onderscheidingen;
• 1 Koninklijke Erepenning IJsvereniging Voorwaarts;
• 1 Predicaat Hofleverancier Feyen.

Ik ga afronden dames en heren. Zoals u op de uitnodiging gezien heeft willen we vandaag samen met u stil staan bij het thema Vrijheid. Ik sprak er ook al even over aan het begin van mijn toespraak.

Vrijheid, gekozen natuurlijk vanwege de oorlogen en ellende in de wereld, maar ook omdat wij dit jaar stil mogen staan bij 80 jaar leven in vrijheid in eigen land. 

Dames en heren, bij binnenkomst heeft u de vrijheid-pin ontvangen. Deze pin mag u dragen bij herdenkingen en bij de 5 mei viering. Met het dragen van deze pin laat u zien dat u vrijheid belangrijk vindt. 

In de periode van 5 april t/m 5 mei staan we in stad Coevorden, in de dorpen, maar ook in heel Drenthe stil bij 80 jaar vrijheid. Verschillende comités zijn al druk bezig met het organiseren van activiteiten die ruimte bieden aan herdenken, maar ook aan het vieren van onze vrijheid. Ik verwacht dat we u zeer binnenkort een uitgebreider inkijkje van kunnen geven van het programma. 

Vrijheid: wat is het? Wat betekent het voor u, voor jou, voor ons gezamenlijk? Wat betekent vrijheid voor die jongeren die bij ons op bezoek waren uit Oekraïne, of voor mensen die aan het overleven zijn in Gaza, of voor de slachtoffers van de schokkende Jodenjacht in Amsterdam? Of voor de bevolking van Syrië?

Vrijheid: is het een begrip? Een waarde? Is het een recht? Is het een gevoel? Of is vrijheid ook iets opgeven? Ik denk dat het voor iedereen anders is, en dat maakt vrijheid ook zo mooi! Maar we moeten het er wel met elkaar over hebben. Want misschien zijn we er wel te makkelijk over gaan denken. 

Laten we toosten op Vrijheid en een gezond en liefdevol 2025!