Boek voor basisscholen om geschiedenis over oorlog levend te houden

‘Oorlogsverhalen uit Zuidoost-Drenthe. Herinnering aan een regio in verzet en overleven tijdens de Tweede Wereldoorlog.’ Dat is de titel van het nieuwste boek van Jan Veenstra. De 68-jarige Coevordenaar heeft het geschreven voor basisschoolleerlingen. Alle groepen 7 en 8 in de gemeente Coevorden ontvangen eind maart een aantal gratis exemplaren. Met dank aan een subsidie van de gemeente Coevorden in het kader van 80 jaar vrijheid.  

Zes voor elke basisschool

Veenstra toont het boek, waarvan hij de omslag ook zelf heeft ontworpen, met trots. Het is nog een proefuitgave. Als alles meezit verschijnt de definitieve versie in de loop van maart. “Voor 1 april moeten de boeken zijn afgeleverd op de scholen. Zes voor elke basisschool.” 

Dansschool 

Veenstra had 47 jaar een dansschool in Coevorden. In de coronatijd kwam daar een einde aan, waarna hij is gaan schrijven. Hij heeft inmiddels acht boeken en heel wat publicaties op zijn naam staan. “Ik schrijf veel”, beaamt de oud-dansleraar. Over uiteenlopende onderwerpen, zoals over Coevorden en over wijn. Ook schreef hij twee gedichtenbundels. “Dit boek met oorlogsverhalen is een uitvloeisel van een ander boek waar ik mee bezig ben, over streekverhalen. De oorlogsverhalen bleken een dusdanig groot onderdeel daarin te worden, dat ik er een apart boek van heb gemaakt.” Zelf hoorde hij vroeger vooral de verhalen over de oorlog van zijn ouders en grootouders. Zoals over de broer van zijn oma, die in Duitsland te werk werd gesteld. “Hij vertrok als jonge kerel, maar kwam na vier jaar terug als een oude man.”  

Geschiedenis levend houden 

Over het doel van zijn boek vertelt de schrijver: “Ik hoop hiermee de geschiedenis levend te houden. Zeker in deze tijd is dat belangrijk. We worden constant met onze neus op de feiten gedrukt. Er is zoveel aan de hand in de wereld. Je kunt veel parallellen trekken met de Tweede Wereldoorlog. Ik ben bang dat de oorlog vergeten wordt en dat het van kwaad tot erger wordt. Tegelijkertijd is het een eerbetoon aan allen die zich hebben ingezet voor onze vrijheid. Hoe ouder ik word hoe meer ik over vrijheid ga nadenken. Ja, vrijheid betekent steeds meer voor mij.” 

Drie jaar 

Veenstra heeft zo’n drie jaar aan zijn boek gewerkt. “Ik heb er veel onderzoek voor gedaan. Ik ging vaak op pad om archieven te bezoeken.”  

Het boek telt een kleine 100 pagina’s en in verband met de doelgroep wordt bewust geen al te ingewikkelde taal gebruikt. De schrijver heeft gekozen voor een soort van rode draad met zeven onderwerpen: het begin, de inval, de bezetting, het verzet, bombardementen, de bevrijding en de afrekening. Een groot gedeelte gaat over Coevorden, maar ook is Veenstra even de grens over gegaan. “Aan de overzijde zijn veel kleine kampen geweest.”  

Villa de Vondel 

Het verhaal dat hem zelf het meest raakt is ‘De villa van verzet’. Over villa de Vondel in Dalen waar Tiens Wiegen stil verzet bood tegen de bezetter. “Ik had er vroeger wel eens wat over gehoord via mijn ouders en grootouders, maar ik wist niet dat de SS in dat pand heeft gezeten. Er zijn vreselijke dingen gebeurd. Maar”, zo benadrukt hij, “het zijn niet alleen maar zware verhalen. Er is ook ruimte voor luchtigheid.” Zoals het verhaal over de dames die in 1939, dus net voor de oorlog, polsmoffen en vesten breiden voor soldaten aan het front. En ja, er zijn ook onontdekte verhalen. Nuchter zegt Veenstra: “Maar voor de kinderen zijn de meeste verhalen nieuw. Het boek is immers bedoeld voor een generatie die niet zo bekend is met de Tweede Wereldoorlog.”